Ayurvedische massage heeft een lange geschiedenis en het is moeilijk om een exacte begindatum in de vorm van een jaartal te noemen, maar deze vorm van massage dateert van eerder dan 3000 voor Christus. Ayurveda is een combinatie van twee woorden, namelijk “ayus” (leven of lang leven) en “Veda” (kennis). Ayurvedische massage richt zich op het creëren van een balans tussen lichaam en geest. Het verschilt van andere massagevormen zoals thai massage, chinese massage, deep tissue massage en duo massage, omdat de nadruk niet ligt op druk en slagen. Het richt zich op het gelijkmatig verdelen van de energie genaamd prana in ons lichaam.
Wat is Ayurvedische massage
Geschiedenis
Ayurvedische massage vindt zijn oorsprong in de oude Indiase geneeskunde, bekend als Ayurveda (bron). Deze gezondheidsleer is ontstaan in India, meer dan 5000 jaar geleden. Ayurvedische massage maakt deel uit van een holistische benadering om zowel fysieke als mentale gezondheid te bevorderen. In het verleden werden Ayurvedische gezondheidspraktijken mondeling doorgegeven door meesters aan hun leerlingen. De kennis is later vastgelegd in de oude Vedische teksten, waaronder de Charaka Samhita en Sushruta Samhita.
Filosofie en principes
De filosofie achter Ayurveda is gebaseerd op de overtuiging dat gezondheid en welzijn afhankelijk zijn van een delicate balans tussen lichaam, geest en ziel. Ayurveda richt zich op het in balans brengen van de drie dosha’s (energieën) in het lichaam: Vata, Pitta en Kapha. Elke dosha heeft invloed op bepaalde aspecten van de gezondheid en wordt geassocieerd met verschillende lichaamsfuncties.
Bij ayurvedische massage wordt gebruik gemaakt van:
- Specifieke oliën: De massage wordt uitgevoerd met warme, medicinale kruidenoliën, die worden afgestemd op het individuele dosha type van de persoon die de behandeling ondergaat.
- Technieken: De massagetechnieken variëren van zachte, trage bewegingen tot diepere en intensievere technieken, afhankelijk van de individuele behoeften en constitutie.
- Marma-punten: Tijdens de massage wordt aandacht besteed aan het stimuleren van specifieke energiepunten (marma’s) op het lichaam, om de energiestroom en zelfhelende vermogens van het lichaam te bevorderen.
Ayurveda en Westerse geneeskunde
Hoewel Ayurveda en Westerse geneeskunde van oorsprong verschillend zijn, zijn er ook raakvlakken tussen beide benaderingen. Beide medische tradities zijn gericht op preventie en behandeling van ziekten, en streven naar een optimale gezondheid en welzijn voor het individu.
In de afgelopen decennia is er steeds meer interesse ontstaan in het integreren van Ayurvedische praktijken, waaronder massage, in de Westerse gezondheidszorg. Er is groeiend bewijs dat Ayurvedische behandelingen, zoals massage, effectief kunnen zijn bij het verminderen van stress, het bevorderen van ontspanning en het verlichten van chronische pijnklachten.
De uitwisseling tussen Ayurvedische en Westerse geneeskunde biedt kansen om een meer holistische, geïntegreerde gezondheidszorg te creëren, die inspeelt op de persoonlijke behoeften van elke patiënt.
Fundamenten van Ayurveda
De vijf elementen
Ayurveda, een eeuwenoude geneeswijze uit India, is gebaseerd op het concept van de vijf elementen: ruimte, lucht, vuur, water en aarde. Deze elementen vormen de basis van alle materie en energie in de natuur. Elke persoon op aarde heeft een unieke combinatie van deze elementen die hun persoonlijke gezondheid en welzijn beïnvloedt.
De vijf elementen worden door Ayurveda ook geassocieerd met specifieke lichaamsfuncties:
- Ruimte (Akasha): presenteert holtes en kanalen binnen het lichaam
- Lucht (Vayu): verantwoordelijk voor beweging, zenuwimpulsen en ademhaling
- Vuur (Agni): betrokken bij spijsvertering en metabolisme
- Water (Jala): helpt bij de hydratatie, smering en circulatie
- Aarde (Prithvi): geeft stabiliteit en structuur aan het lichaam
De drie doshas
De vijf elementen worden in Ayurveda gecombineerd tot drie basistypes, ofwel de doshas: Vata, Pitta en Kapha. Deze doshas reguleren verschillende lichaamsfuncties en vormen de basis voor de ayurvedische benadering van gezondheid en welzijn. De onderlinge balans en verhouding van de doshas bepalen iemands constitutie en gezondheidsstatus. Hieronder vind je een korte beschrijving van elke dosha:
- Vata (ruimte en lucht): Vata reguleert beweging en communicatie in het lichaam. Deze dosha is verantwoordelijk voor activiteiten zoals de bloedcirculatie, ademhaling en zenuwimpulsen. Mensen met een overheersende Vata-constitutie zijn meestal energiek, creatief en flexibel, maar kunnen ook last hebben van onrust, droogheid en kou.
- Pitta (vuur en water): Pitta vertegenwoordigt spijsvertering en transformatieprocessen en het regelt de stofwisseling, lichaamstemperatuur en hormoonproductie. Mensen met een overheersende Pitta-constitutie zijn meestal intelligent, scherpzinnig en ambitieus, maar kunnen ook te maken krijgen met woede, irritatie en ontstekingen.
- Kapha (water en aarde): Kapha zorgt voor structuur, stabiliteit en weerstand en het is betrokken bij de opbouw en het behoud van lichaamsvet, weefsels en vloeistoffen. Mensen met een overwegend Kapha-constitutie zijn kalm, stabiel en zorgzaam, maar kunnen ook geconfronteerd worden met traagheid, zwaarlijvigheid en congestie.
Ayurvedische massage technieken
Er zijn verschillende technieken die binnen de Ayurvedische massage worden toegepast, waaronder Abhyanga, Shirodhara en Marma. Deze massagevormen richten zich specifiek op het stimuleren van energie- en drukpunten in het lichaam.
Abhyanga
Abhyanga is een holistische massagevorm binnen de Ayurvedische geneeskunde. De massage wordt uitgevoerd met warme kruidenoliën die speciaal zijn afgestemd op de individuele dosha (lichaamstype) van de persoon. Abhyanga kent een aantal belangrijke kenmerken:
- Gebruik van warme kruidenoliën
- Ritmische en vloeiende strijkbewegingen en cirkelvormige bewegingen
- Aandacht voor specifieke drukpunten op het lichaam
Deze massagevorm kan meerdere voordelen bieden, zoals het verbeteren van de bloedsomloop, het stimuleren van het lymfesysteem en het verminderen van stress.
Shirodhara
Shirodhara is een andere populaire Ayurvedische massagetechniek die zich richt op het hoofd, nek en schouders. Het belangrijkste kenmerk van deze methode is het continu gieten van warme kruidenoliën op het voorhoofd. Dit proces vereist een hoge mate van precisie en ervaring van de therapeut. Enkele voordelen van Shirodhara zijn:
- Verlichting van hoofdpijn en migraine
- Stressvermindering en mentale ontspanning
- Verbetering van de concentratie en geheugen
Shirodhara wordt vaak gecombineerd met andere Ayurvedische massage technieken om een holistische behandelingservaring te bieden.
Marma
Marma-massage is een techniek die zich richt op het stimuleren van specifieke energiepunten (genaamd ‘marmapunten’) in het lichaam. Er zijn ongeveer 107 marmapunten, die als vitale kruispunten van energie worden beschouwd. Deze energiepunten bevinden zich op de kruising van spieren, botten, zenuwen en bloedvaten. enkele kenmerken van Marma-massage zijn:
- Gebruik van lichte tot gemiddelde druk op marmapunten
- Toepassing van kruidenoliën om energiestroom te bevorderen
- Aandacht voor ademhaling en meditatieve technieken tijdens de massage
Marma-massage kan helpen om de energiedoorstroming in het lichaam te verbeteren, blokkades op te heffen en de algehele balans en welzijn te bevorderen.
Voordelen van Ayurvedische massage
Een ayurvedische massage kent verschillende voordelen, die hieronder door mij worden toegelicht:
Stress vermindering
In 2011 werd een pilotstudie gepubliceerd waarin twee groepen deelnemers een abhyanga-sessie van een uur kregen. De resultaten toonden een positief effect van Abhyanga-massage op de vermindering van subjectieve stress. Volgens onderzoek resulteert Shirodhara in stemmingsverbetering en alertheid en geeft het een gevoel van kalmte.
Cardiovasculaire voordelen
Uit het onderzoek van Basler uit 2011 blijkt dat de hartslag bij alle deelnemers daalde tot een basaal niveau. Bij prehypertensieve patiënten was er ook een verlaging van de bloeddruk. Bij normale personen werd geen verandering in de bloeddruk geregistreerd.
Een studie van Dhuri et al. laat zien dat Shirodhara resulteert in een verlaagde diastolische bloeddruk en een verlaagde hartslag.
Verminderd pijn in voeten bij diabetes
Een voetmassage van 20 minuten vermindert het brandende gevoel in de voeten, wat voorkomt bij diabetische neuropathie. Hoewel de gewaarwordingen na een paar maanden terugkeren, is hun intensiteit verminderd.
Verminderde gewrichtspijn
Een massagesessie van 15 minuten ’s ochtends of voor het slapen gaan heeft statistisch gezien een verbetering aangetoond bij personen met gewrichtspijn. Je moet de gewrichten in een cirkelvormig patroon masseren voor een optimaal resultaat.
Andere voordelen
- Verbeterde spierkracht en spiertonus
- Verhoogde bloedcirculatie
- Kalmeert het centrale zenuwstelsel
- Verminderde scheuren in de genezing
- Verlaagt depressie en angstaanvallen
- Beter herstel van spieren na inspanning
- Beter slapen
Hoe doe je een Ayurvedische massage thuis?
Hoewel een therapeut het type ayurvedische massage bepaalt, kun je proberen jezelf thuis een Abhyanga-massagetherapie te geven. De stappen worden hieronder vermeld:
- Neem ½ tot ¼ kopje massageolie in een schone fles. Je kunt gewone sesamolie of een ayurvedische olie gebruiken.
- Verwarm de massage olie voorzichtig door deze in een warmwaterbad te plaatsen.
- Als de olie aangenaam warm is, haal je de fles uit het waterbad.
- Neem wat olie in je handen en masseer zachtjes je hoofdhuid.
- Ga dan verder naar het gezicht. Gebruik kleine cirkelvormige bewegingen om de wangen, het voorhoofd en onder de ogen te masseren. Je kunt ook een gezichtsmassage roller gebruiken voor betere resultaten.
- Dompel je pink onder in de olie en laat deze olie in je gehoorgang lopen.
- Neem wat meer olie en masseer het nekgebied met lange neerwaartse bewegingen. Gebruik voor de schouders kleine cirkelvormige bewegingen op de gewrichten en lange bewegingen op de schouder- en nek spieren. Je kunt ook hulp zoeken bij een goed nekmassage apparaat.
- Ga verder naar de armen. Gebruik lange slagen op de spieren van de arm. De slagen zijn gericht op het lichaam om de lymfestroom te verhogen en gifstoffen uit de armen te verwijderen. Masseer de gewrichten met cirkelvormige bewegingen en druk niet te hard.
- Masseer de romp van het lichaam ook met cirkelvormige bewegingen. Het masseren van de borsten is vooral nuttig bij vrouwen om het risico op borstkanker te verminderen.
- Beweeg in de buikstreek in een S-vormig patroon vanaf de rechter iliacale fossa. Dit verhoogt de darmmotiliteit en bevordert de spijsvertering.
- Gebruik voor de rug lange slagen in combinatie met cirkelvormige bewegingen. Omdat de rug moeilijk te masseren is, kun je massagerollers voor de rug gebruiken.
- Gebruik dezelfde techniek als op de armen om de benen te masseren. Gebruik cirkelvormige bewegingen op de gewrichten en gebruik lange opwaartse bewegingen op de spieren. De kuitspieren zijn de spieren die het meest vermoeid raken en hebben speciale zorg nodig. Je kunt kuitmassage apparaten gebruiken voor een beter herstel van de kuitspieren.
- Masseer ten slotte de voeten en neem een douche! Voor betere resultaten van de massage kunt je hulp zoeken bij een voetmassage apparaat.
De frequentie van een Ayurvedische massage thuis varieert, variërend van eenmaal per dag tot eenmaal per week. Je kunt de massageroutine aanpassen aan je eigen schema of dat van je partner.
Hey daar! Ik ben Asadullah, en mijn hart klopt voor de gezondheid van de mens. Deze passie bracht me ertoe om de studie Geneeskunde te volgen aan een vooraanstaande universiteit. Wanneer ik niet studeer, schrijf ik met veel plezier artikelen over gezondheidsthema's om iets bij te verdienen. Ik ben blij om deel uit te maken van het Mindsetking team, want hier kan ik mijn liefde voor gezondheid en schrijven combineren, en het is geweldig om te weten dat mijn bijdragen anderen kunnen helpen en inspireren.