Meditatie

Wat is meditatie en het doel? Voorbeelden, uitleg & tips!

Vraag je je af of mediteren iets voor jou is? Of weet je al zeker dat je wilt gaan mediteren, maar weet je niet hoe je dit aan gaat pakken? Dan moet je eerst weten wat mediteren precies inhoudt en welke vormen van meditatie er zijn, zodat je kunt bepalen welke meditatie oefeningen jij wilt gaan uitoefenen.

Kies je voor ochtend meditatie, meditatie voor het slapen gaan en/of voor mediteren op een ander moment van de dag? Het zijn allemaal keuzes die je moet maken als je kiest voor meditatie oefeningen. Wij helpen jou bij jouw zoektocht om te leren mediteren.

Eerst geven wij uitleg over wat mediteren is: wat is de oorsprong en het doel van mediteren en hoe mediteer je? We leggen je uit wat de voordelen van mediteren zijn en geven je een korte uitleg over verschillende vormen van meditatie, zoals slaap meditatie, transcendente meditatie en bodyscan meditatie. Tot slot geven we je informatie over hoe je met mediteren kunt beginnen.

1. Wat is meditatie?

Je weet dat meditatie oefeningen je ontspanning geven, maar wat is mediteren precies? Als je mediteert dan komt je geest tot rust. Je belandt in een staat van bewustzijn, die anders aanvoelt dan de staat waar je je normaal gesproken in bevindt. Deze staat van bewustzijn heeft de volgende kenmerken:

  • Je bent in het hier en nu.
  • Er is stilte.
  • Er heerst rust.
  • Je voelt je intens gelukkig.

1.1 Oorsprong meditatie

Volgens archeologen mediteerden mensen in India al rond 1500 jaar voor Christus. Ongeveer 1000 jaar later ontstonden het Indiase meditatie boeddhisme en het Chinese Taoïsme meditatie.

De yoga Sutras of Patanjali werd geschreven en het Achtvoudige Pad werd korte tijd later bedacht. Het Achtvoudige Pad is nu nog steeds de basis van verlichting (waarvan mediteren onderdeel is).

Begin 20e eeuw werd mediterenofficieel geïntroduceerd door Swami Vivekananda uit de Verenigde Staten. Poramehansa Yogananda zorgde ervoor dat mediteren steeds populairder werd.

Later in de 60er jaren, ging Maharish Mahesh Yogi les geven in transcendente meditatie; het werd nog populairder.

Tegenwoordig is meditatie binnen veel culturen en geloven van groot belang. Het draagt bij aan de spirituele ontwikkeling.

1.2 Het doel meditatie

Er is niet één doel van meditatie. Je kunt om verschillende redenen kiezen voor meditatie. Je doel kan groots zijn, maar ook veel kleiner. Hier zijn een paar voorbeelden:

  • Je bent op zoek naar verlichting, naar ware menswording.
  • Je wilt een kort moment van ontspanning.
  • Op de lange termijn wil je rustiger en minder gestrest worden.
  • Je wilt even niet piekeren.
  • Je wilt tot jezelf komen.
  • Je wilt je mindfulness verder ontwikkelen.

1.3 Hoe mediteer je?

Mediteren, hoe doe je dat? Er is niet een soort meditatie, er is dus ook niet een manier waarop je mediteert. Toch gaan alle vormen van meditatie oefeningen ongeveer op dezelfde manier.

Je gaat rechtop ”in een ontspannen meditatie houding” zitten of liggen (zie tips bij 1.4), sluit je ogen, volgt je ademhaling, observeert zonder oordeel je gedachten en komt (als het je lukt) tot je ware kern.

Bij sommige vormen van meditatie gebruik je een meditatieobject om je aandacht op te focussen, zoals een afbeelding.

Ook kun je mediteren met behulp van een audiofragment of speciale meditatie muziek. Bij een audiofragment word je rustig door een stem die jou vertelt waar je op moet focussen. Bij meditatie muziek word je rustig van de de kalmerende klanken van de meditatie muziek.

Veel vormen van meditatie gebruiken helemaal geen hulpmiddel. Je belandt dan in een compleet rustige staat van bewustzijn door je te focussen op je gedachten en ademhaling.

1.4 Tip voor een goede ondersteuning

Voor de beste ondersteuning tijdens je meditatie kun je kiezen voor:

2. Wat zijn de voordelen van meditatie?

Waarom is kiezen voor mediteren een goed idee? Er zijn vele redenen waarom het geregeld uitoefenen van meditatie oefeningen, zoals ochtend meditatie en/of meditatie voor het slapen gaan een goed idee is:

  • Je voelt je minder gestrest, angstig en depressief, doordat je uit de vecht-vlucht modus gaat; in een ruststand belandt.
  • Je voelt minder frustraties, kunt boosheid eenvoudiger en sneller loslaten. Daarom is meditatie een goed hulpmiddel dat kan worden ingezet bij gedragsproblemen, zoals ADHD.
  • Je kunt gedachtes, die je dagelijks bezighouden en energie kosten, beter loslaten.
  • Je hebt minder negatieve gedachten (laat ze los) en kun jezelf gemakkelijk trainen om positiever te gaan denken.
  • Je gaat dingen duidelijker zien, kunt helderder denken.
  • Je kunt je beter concentreren, waardoor je gerichter en efficiënter bezig bent. Super veel mensen hebben concentratieproblemen vandaag de dag.
  • Je leert in het moment leven, laat je vele gedachtes meer (en meer) los.
  • Je wordt vriendelijker voor jezelf en voelt je een liefdevoller mens.
  • Je hebt minder last van chronische pijn. Dit komt waarschijnlijk doordat je door meditatie oefeningen minder verkrampt bij pijn, waardoor de pijnrespons vermindert.
  • Je voelt je meer verbonden met je naasten, doordat je milder wordt en minpunten van anderen en van je relaties beter kunt accepteren.
  • Je krijgt innerlijke kracht en moed.
  • Je kunt bevrijdt raken van verslavingen.
  • Het maakt je leven eenvoudiger.
  • Je voelt je dankbaarder en gelukkiger. Dankbaarheid is een ware kracht.
  • Het geeft je zelfvertrouwen.
  • Je leert ermee om van het leven te genieten.
  • Het geeft je discipline en productiviteit.
  • Je ontwikkelt een gezonder eetpatroon.

Het is bij deze voordelen van mediteren niet zo dat je ze standaard krijgt als je mediteert; je moet er nog steeds moeite voor doen om het ook echt te bereiken. Wel is het zo dat het ontwikkelen van de bovenstaande punten je minder moeite kost als je dagelijks gaat mediteren. Het kan eigenlijk gezien worden als een deel van je persoonlijke ontwikkeling.

Naast deze grote voordelen, zijn er ook nog vele kleine voordelen van mediteren. Zo is bijvoorbeeld uit onderzoek gebleken dat met behulp van meditatie muziek mooier klinkt, oorsuizen vermindert en diëten beter werken. Ook zal na meditatie slapen beter gaan. Niet voor niets is slaap meditatie een populaire vorm van meditatie oefeningen.

Wat is meditatie

3. Meditatie voorbeelden

Er zijn vele vormen van mediteren, manieren waarop je meditatie oefeningen, zoals ochtend meditatie of meditatie voor het slapen gaan, kunt uitvoeren. Hier zijn een aantal meditatie voorbeelden:

  • Mantra meditatie: Bij deze vorm van mediteren herhaal je gebeden of klanken. Een voorbeeld hiervan is transcendente meditatie, een meditatievorm die veelal twee keer per dag een kwartier tot twintig minuten wordt beoefend. Je herhaalt daarbij een bepaalde woordklank (ook wel mantra genoemd). Tijdens de transcendente meditatie wordt de herhaalde woordklank steeds stiller, totdat hij uiteindelijk helemaal verdwijnt; je gedachten zijn weg, je bent alleen nog maar.
  • Yoga: Er zijn vormen van yoga, die een meditatief karakter hebben. Door rustige yoga bewegingen belandt je in een kalme gemoedstoestand. Lichaam en geest raken hierdoor in een prettige flow.
  • Contemplatie meditatie: Dit is een bekende methodiek binnen het Tibetaanse boeddhisme. Het gaat bij meditatie boeddhisme om doelgericht nadenken over een vooraf bepaald thema, zoals vergeving, onderlinge afhankelijkheid of de leegte. Je laat de gedachte over het thema niet verspringen, maar stuurt met volle aandacht je gedachten naar diepgang, hogere intuïtieve kennis en creativiteit. Zo ontstaat er veel nieuw inzicht, waardoor je anders naar jezelf en de wereld gaat kijken; je anders voelt en anders reageert.
  • Visualisatie meditatie: Deze vorm van mediteren is afkomstig uit de Tibetaanse traditie. Je stelt je iets zo levendig mogelijk voor en laat je daarmee versmelten, bijvoorbeeld een Boeddha vorm met kwaliteiten die jij wilt hebben. Er kunnen met behulp van visualisatie meditatie ook beelden uit het onbewuste naar boven komen. Dat geeft inzicht en een diep gevoel van verbinding met je ziel. In je hoofd is visualisatie bijna de echte situatie. Hierdoor kan visualisatie je helpen nieuwe paden en gewoontes te creëren.
  • Dynamische meditatie: Deze vorm van meditatie oefeningen bestaat naast geestelijke ook lichamelijke oefening. Je gaat bijvoorbeeld snel dansen, springen, brabbelen of hard lachen. De mentale blokkades, die in je lichaam zijn opgeslagen, komen vrij met behulp van dynamische meditatie, waardoor je je ontladen voelt.
  • Concentratiemeditatie: Je richt je aandacht zo lang mogelijk, ondoorbroken op één specifiek object. Dat kan bijvoorbeeld een afbeelding van Boeddha, God, liefde, aarde, water, vuur of je adem zijn. Door je aandacht lange tijd op het object te houden, ga je een worden met dit object. Je kunt bijvoorbeeld het object aarde gebruiken als je wilt aarden en vuur als je moe bent.
  • Ademhalingsmeditatie: In meditatie ademhaling als focus gebruiken wordt gedaan in ademhalingsmeditatie. Je richten op je adem maakt je kalm en brengt je in contact met je lichaam, geest, gevoel en als je meditatie ademhaling oefeningen langere tijd beoefent kun je uiteindelijk ook in contact komen met je onbewuste.
  • Inzichtmeditatie: In deze vorm van mediteren richt je je aandacht op verandering van gedachtes, gevoelens, adem of geluiden. Je leert in deze meditatie oefeningen om alles te zien als natuurlijke processen, als iets dat vergankelijk is. Dit geeft een kalmerende werking en inzicht in je gedrag, impulsen en reacties.
  • Non duaal gewaarzijn: Voor deze vorm van meditatie oefeningen heb je geen meditatieobjecten nodig. Je richt je op het huidige moment in de ruimtelijkheid, het Nirvana of non dualiteit. Je doorbreekt ruimte en tijd, het zijn en het niet zijn. Het enige dat er in deze vorm van mediteren nog is, is het nu. Je raakt in een de diepere werkelijkheid.
  • Energiemeditatie: Bij energiemeditatie gaat het om een subtiele fysieke gewaarwording, zoals een trilling, vibratie, wind of drukte in of om je lichaam. Deze vorm van meditatie oefeningen wordt vooral ingezet bij fysieke klachten, je kunt door deze vorm van mediteren sneller beter worden bij ziekte, doordat je je kalmer gaat voelen. Een bekend voorbeeld is Reiki: hierbij worden de handen ingezet om energie te voelen.
  • Bodyscan meditatie: De focus ligt bij bodyscan meditatie oefeningen op de sensaties die in je lichaam plaatsvinden, op het aanvoelen van de spanningen in je lichaam. Je raakt hierdoor meer gevoelsmatig in contact met je lichaam. Je lichaamsbewustzijn wordt vergroot. Je komt bij bodyscan meditatie oefeningen zowel aangename als minder aangename sensaties tegen. Het ene lichaamsdeel voel je duidelijker dan het andere en dat kan op een ander moment weer anders zijn.
  • Geleide slaap meditatie: Bij deze vorm van mediteren ga je meditatie oefeningen uitvoeren vlak voor het slapengaan, zodat je gemakkelijker in slaap valt. Geleide slaap meditatie is een aanrader als je slaapproblemen hebt, zoals moeite hebben met in slaap vallen, omdat je blijft nadenken/piekeren, midden in de nacht steeds onrustig wakker worden en dan niet meer in slaap kunnen vallen. Met geleide slaap meditatie kom je tot rust, zodat je toch in slaap kunt komen. Je luistert bij geleide slaap meditatie naar een audiofragment met daarop een stem die je stap voor stap kalmeert door middel van je gedachten ergen naartoe laten gaan en je focus daarop richten, waardoor je piekergedachten minder worden.
Meditatie voor beginners

4.Hoe begin je met meditatie?

Je wilt om welke reden dan ook gaan mediteren, maar weet niet hoe je daarmee moet beginnen. Je vraagt je af hoe je meditatie oefeningen moet uitvoeren en wanneer en hoe vaak je moet gaan mediteren om jouw gewenste doel te bereiken.

Het is lastig om zelf uit het niets te starten met mediteren. Beter kun je eerst een beginnerscursus gaan volgen en daarna zelfstandig aan de slag gaan met de op de cursus geleerde meditatie oefeningen.

Wij bieden je een beginnerscursus mediteren / mindfulness, waarin je zowel de basis van mindfulness als meditatie leert.

Mindfulness en meditatie gaan hand in hand

Mindfulness wil zeggen dat je leeft met je gedachten van het moment, je bent er bewust mee bezig en beseft dat je gedachten er niet zomaar zijn.

Je bent volkomen in het nu van je gedachten, denkt niet na over de toekomst of het verleden. En dat geeft ontspanning.

Ook bij mediteren ben je voor een moment in het hier en nu. Tijdens meditatie oefeningen ben je mindfull. je bent compleet in het hier en nu.

In onze basiscursus meditatie mindfulness leer je meer over hoe je mindfull door het leven kunt en hoe je deze mindfulness kunt bereiken tijdens meditatie. Je gaat ook aan de slag met meditatie oefeningen, die je thuis gaat oefenen en na de beginnerscursus meditatie mindfulness thuis kunt blijven uitoefenen.

Jij kiest daarbij zelf voor ochtendmeditatie, mediteren voor het slapen gaan of mediteren op een ander gewenst moment. Ook kun je ervoor kiezen om meerdere keren per dag meditatie oefeningen uit te voeren.

Ga via hier naar onze review over de populaire en goed beoordeelde cursus mindfulness / meditatie.

5. Aantal voordelen van meditatie verder uitgelegd

Er zijn veel voordelen aan meditatie. Een van de meest voor de hand liggende is dat het mensen kan helpen om te ontspannen.

Daarnaast kan meditatie mensen helpen contact te maken met hun innerlijke zelf en hun eigen gedachten en gevoelens beter te begrijpen.

Maar er zijn veel meer voordelen zoals je hierboven kunt lezen, een aantal populaire voordelen werken we hieronder uit:

5.1 Dingen sneller loslaten

Het voordeel van meditatie is dat je dingen sneller los kunt laten.

Wanneer je mediteert, leer je hoe je je aandacht kunt richten op het huidige moment en gedachten en gevoelens die je niet langer dienen los kunt laten.

Dit kan je helpen om sneller negatieve emoties en gedachten los te laten en verder te gaan met je leven.

Meer lezen over dingen sneller loslaten?

5.2 Meer grip op je gedachten

Het vermogen om je gedachten te beheersen is een vaardigheid die kan worden geleerd en verbeterd door oefening, zoals door meditatie.

Door zich te concentreren op specifieke gedachten of doelen en opzettelijk andere afleidingen uit te sluiten, kan een persoon meer duidelijkheid en focus in zijn denkproces brengen.

Deze verhoogde controle kan nuttig zijn op veel gebieden van het leven, van persoonlijke relaties tot professionele inspanningen.

Dit zorgt ook voor een toename van focus en helderheid van denken en het creëren van meer positieve gedachten.

Bovendien kan men door meditatie leren om zich los te maken van hun gedachten en emoties, wat kan leiden tot een meer vreedzame en tevreden levensstijl.

psycholoog auteur mindsetking

Beste lezer, wij zijn Team Mindsetking en we bestaan uit de groep schrijvers die je kunt vinden op onze ''over ons'' pagina. Wij publiceren voornamelijk op basis van onze eigen ervaring, wetenschappelijk publicaties en diepgaand onderzoek naar het onderwerp in kwestie. Heb je vragen? Je kunt ons bereiken via contact@mindsetking.nl.

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *